در مدیریت داده محور، اساس تصمیم گیری و برنامه ریزی نه بر مبنای باورها بلکه بر مبنای شواهد و داده ها است. داده محور بودن یعنی اینکه پیشرفت در یک فعالیت بیشتر از اینکه توسط دریافت درونی تجربه شخصی کامل شود، توسط داده کامل می شود.
سازمان داده محور، سازمانی داده ای شده (Datafied Organization) است که ویژگی های زیر را دارد:
- داده را دارایی استراتژیک خود می داند.
- لایه های مختلف سازمانی آن (فرانت آفیس و بک آفیس) داده وارسازی (Datafication) شده اند.
- فرایند تصمیم گیری داده محور در تمام سطوح مدیریتی آن جاری است.
- فرهنگ داده محور در آن ترویج می شود.
- دارای استراتژی داده شفاف است.
- از تحلیل داده برای بهبود مستمر و نوآوری در محصولات، خدمات و فرایندهای خود استفاده می کند.
- مدیریت جریان داده را یک اولویت استراتژیک می داند.
مسیر رسیدن به سازمان داده محور
سطح ۱: سطح مقاومت در برابر داده
جمله خطا: ما این کارها را همیشه انجام می دادیم و چیز جدیدی نیست!
دلیل مواجهه سازمان ها با مرحله مقاومت در برابر داده:
- ترس: نگرانی از افزایش شفافیت اطلاعاتی و عملکردی کارکنان و سازمان
- بهانه: امکان دارد داده ها چالش های پنهان مرتبط با کارایی را کشف نکنند.
- ترس: امکان دارد داده ها مشارکت های فردی ای که از لحاظ سیاسی دشوار است را برجسته کند.
- ترس: امکان دارد داده ها برند و پیام آن را تحت فشار قرار دهند.
- ترس: امکان دارد داده ها سازمان را بصورت یک سازمان با استراتژی ناهماهنگ نمایش دهند.
گذر از مرحله مقاومت در برابر داده معمولا یک تلاش کارآفرینانه از درون است یعنی افراد/واحدهای سازمانی که به بهبود دادن کارایی در دامنه خود نیاز دارند شروع به استفاده از داده ها بدون یک حکم سازمانی می کند.
سطح ۲: سطح آگاه از داده
سازمان آگاه از داده از وجود داده های خود در مرز سازمانی خود آگاه است و می داند این داده ها برایش ارزش ضمنی و پنهان دارند حتی اگر تا به امروز این ارزش عیان نشده باشد. سازمان ها در این سطح از بلوغ بر روی جمع آوری داده ها متمرکز می شوند و غالباً از ارزش بالقوه داده هاا ز طریق سیستم های زیر آگاه هستند؛
- تحلیل وب
- تحلیل رسانه های اجتماعی
- اتوماسیون نیروهای فروش / مدیریت ارتباط با مشتری
- سیستم های ERP
- حسابداری و برنامه ریزی مالی
پاسخ سوالات زیر برای یک سازمان آگاه از داده مهم هستند:
- چه چیزی درون داده ها است؟
- احتمالاً چه ثروتی در درون داده ها نهفته است؟
سطح ۳: سطح هدایت شده با داده
تمرکز در این سطح بر روی استخراج هر نوع ارزشی از داده ها است. بنابراین بر روی تحلیل داده تاکید دارد و اینکه چه چیزی در درون داده ها اتفاق افتاده بود، یعنی گزارشات توصیفی در مورد اینکه:
- داده ها چه می گویند؟
- چه اتفاقی در گذشته رخ داده است؟
برخی از اقدامات رایجی که سازمان هایی که در این سطح بلوغ هستند، انجام می دهند:
- ذخیره سازی و انبارش داده
- تحلیل داده
- استخراج، تبدیل و بارگذاری داده ها (ETL)
- رایانش ابری و مبتنی بر تقاضا
سازمانی که در این سطح از بلوغ است، هنوز از داده ها در سطح راهبردی استفاده نمی کند بلکه از داده ها و تحلیل آنها در سطح تاکتیکی بهره می برد.
سطح ۴: سطح شناخت با داده
سازمانی که در این سطح از بلوغ باشد می داند که داده ها، می توانند دارایی راهبردی محسوب شوند. این سازمان ها برای بهره مندی و توسعه ارزش راهبردی داده ها، به سرمایه گذاری خود بر روی داده ها و تحلیل آنها ادامه می دهند تا از طریق رسیدن به «بینش» از پاسخ به سوالات «چه چیزی» عبور کنند به سوالات «چرا» پاسخ دهند:
- چرا فروش ما در سه ماه آخر سال پایین آمد؟
- چرا مشتریان کمتر محصولات ما را می خرند؟
- چرا فرد الف کار را انجام داد اما فرد ب این کار را نکرد؟
در این سطح تمرکز روی بینش است.
سطح ۵: سطح داده محوری
یک سازمان داده محوری زمانی محقق می شود که سازمان از سطح بینش محض درونی درباره «چه چیزی اتفاق افتاد» و «چرا اتفاق افتاد» عبور کرده باشد. یک سازمان داده محور به این پرسش رسیده است که خب! حالا که به بینش های فوق رسیدیم باید با آنها چه کنیم؟ این پرسش محرک داده محور شدن است. این سازمان داده، تحلیل و بینش را برای پاسخ به این پرسش که «چیز بعدی چیست؟» با همدیگر ترکیب می کند. این کار از طریق استفاده از داده در هر سطح و هر بخش از سازمان اتفاق می افتد. سازمان داده محور، داده را به عنوان یک منبع استراتژیک باور دارد.
تصمیم گیری ها داده محور می شوند. مثال، تحلیل داده ها به ما می گوید که باید در سه ماهه چهارم سال جاری ۲۳ درصد سرمایه گذاری خود را افزایش دهیم.
